De huizen van de heer Rivera

Hij kon niet alleen prachtig schilderen en tekenen, hij barstte ook nog eens van de charme. Drie echtgenotes en vele vriendinnen die soms ook kinderen van hem kregen. Ondertussen boerde hij goed en verspreid over de stad zijn drie musea aan hem gewijd, twee daarvan zijn eigen huis. Deze te bezoeken is een aardige toer en ik sjouw me dan ook de blaren aan de voeten door de immense stad, zo groot als de provincie Utrecht.

Ik begin al aardig de weg te vinden in het bus en metro systeem, maar kijk soms niet goed op de kaart en neem zo de verkeerde. Of het is zo barstensvol dat je er bij t station niet uitkomt tegen de stroom van mensen die zich naar binnen perst. Dan moet je er bij de volgende uit en terug.

De metrobus rijdt iedereen en alles voorbij op zijn busstrook langs de kilometers lange calle Insurgentes. Eerste stop is het Polyforum Siqueiros, een centrum voor moderne kunst, met eveneens enorme muurschilderingen, maar nu op de gevel. Het ziet er futuristisch en woest beschilderd uit (zie foto), maar is gesloten voor verbouwingen. Een paar haltes verder is het Teatro de los Insurgentes. De voorgevel is, alweer, een grote schildering van Rivera met figuren uit de kunstwereld en, natuurlijk, de leiders uit de onafhankelijkheidsstrijd van begin 19e eeuw: Benito Juarez, Hidalgo, Morelos.

Dan verder naar San Angél, een sjieke wijk van Mexico. En dat klopt. Keurig gestucte huizen, straatjes schoon en met van die ronde steentjes die pijn doen aan de voeten.
Op het pleintje met vele terrassen worden de auto’s dubbel geparkeerd door jongens met een officiële badge. De dames zijn blank of heel licht gekleurd, zijn perfect gecoiffeerd, dragen dure jurken en hebben fraaie oorbellen en keurig roze of lila gelakte nagels. Heel chique, je kan hier met goed fatsoen een cappucinootje bestellen of een wit wijntje sippen. Het is hier de Mexicaanse grachtengordel.
Langs de stoepen en in het midden, overal kunstenaars die hun schilderijen uitstallen. Een daarvan heet Victor Uhthoff; waar zou die nou vandaan komen? Hij ziet er welvarend uit en het gaat hem, naar eigen beweren, goed. In de kerk wordt getrouwd en in de hof ervoor poseert de bruid in prachtige jurk met familie voor de foto.

Ik wandel door de stille staten langs prachtige panden met hoge muren en enorme poorten waar de zeer welgestelden wonen. Even verderop is het museum, Casa Estudio waar de ateliers van Rivera en Frida Kahlo waren. Een Bauhaus achting geval, zeer functioneel met open trappen, en gele, rode en blauwe kleuren. De ateliers, slaapkamers en badkamers bevatten nog de originele attributen, voorwerpen en speciaal ontworpen meubels, inclusief een aangeklede etalage pop voor de ezel.

Nu moet ik verder in west-oost richting naar Coyoácan. Dat is lastig want de grote metro lijnen lopen noord-zuid en moet nu uit de wirwar van ronkende roestige minibussen de juiste vinden. Gelukkig helpt Miguel mij, een jongeman die in de kwekerijen van Coyoacán werkt. Hij heeft dezelfde bus nodig. Vlakbij Museo Frida Kahlo stap ik uit en ontdek een rij. Een uitgedroogd blond meisje uit Duitsland staat er al meer dan twee uur en daar heb ik geen zin in. Ze mag de rest van mijn drinkwater hebben en ik ga richting markt en centrum. Het is al met al drie uur en warm. In de enorme Mercado wordt alles wat je maar nodig kan hebben verkocht maar ook gegeten. Een schattig meisje dat Luz-Angel heet, lokt de voorbijgangers met heerlijkheden in haar hand naar de bar van haar familie, midden in de Mercado. Tijdens weekdagen studeert ze iets zoals horeca-management. Ik ga zitten tussen de klanten van de bar, verleid door de heerlijke geuren. Sopa al piedra, nooit gehad, lijkt geweldig om te proberen. Het is vissoep, met enorme stukken tonijn. Lauw als de kom je voorgezet wordt, en ze doen er dan twee gloeiend hete stenen in om te verwarmen. De jongen achter de bar is niet haar vriendje, zegt hij met enige weemoed. “Luz Angel houdt niet van mannen”. Dat klinkt raar en kijk ervan op. Maar ze kreeg een baby van een klootzak die ze de laan uitstuurde. Niet te geloven.

Oorspronkelijk waren San Angél en Coyoacan twee stadjes, ongeveer 12 km van het centrum, de Zocaló. Nu zijn ze geheel verzwolgen door de alsmaar uitdijende stad van, schrik niet, 35 miljoen! Na de verovering van Mexico had verbleef Cortes met zijn legertje hier, in Coyoacan. Cuauthémoc, de laatste Azteken koning, die overal in hoge ere gehouden wordt, zat er gevangen. En om achter de plaats van zijn verstopte goudschatten te komen, werd hij ruim gemarteld. Daarover is, in het stadhuis, een muurschildering gemaakt. Ziet er niet leuk uit, met vuurtjes aan zijn voeten enzo, en is dus ook omstreden. Ik wil t zien, maar mag er niet in. Een barse agent beweert dat t gebouw niet veilig is. Dat zal wel.

Vanuit deze plek leidde Cortes de totale verwoesting van de hoofdstad Tenochtitlan. Alle tempels en paleizen moesten naar de vlakte om er kerken en paleizen op te bouwen. Pas enkele jaren geleden, bij de metro aanleg, vonden ze onder de Zocalo, waar de kathedraal staat, de resten van wat met denkt de hoofd tempel te zijn. Die is nu uitgegraven en is een museum.

Coyoacan is duidelijk minder luxueus van San Angél. Het centrum is twee grote pleinen vol cafés, terrassen, straatventers en eetstalletjes, zoals gewoonlijk. Een oud vrouwtje zit op de stoep met een tiental hoopjes gember en een paar bosje bieslook. Zij zit daar de hele dag, op de harde stenen.
En in de kerk wordt weer getrouwd. Een jonge meid met een strak decolleté en een oudere man met het postuur van André Hazes, die nu al de leuningen moet vasthouden om de kerktrappen af te kunnen lopen, komen naar buiten. Hij kijkt nors of hij er niet bij hoort. Vast een narco-baas, een oude geit die een jong blaadje krijgt. Beso, Beso, wordt er geroepen, zoenen, zoenen. Hij doet t gewillig onder luid gejuich.

Het huis van Trotsky en zijn graf sla ik maar over. Niet omdat dat een liberaal niet past, integendeel zou ik zeggen, maar t is al laat en moe en t is een hele reis terug, met minibus, dan metro, dan een stuk lopen. Bij Hidalgo zoek ik Ramon weer op en krijg een uitstekende maaltijd: kip, rijst, bonen, salade, pikante en guajaba sap.
Morgen weer een dag.